İsrai l’in Demir Kubbe hava savunma sistemi 2011 yılında resmi olarak kullanılmaya başlandı Bu tarih Merter Escort sistem için birinci kere operasyonel bir kullanımın gerçekleştiği vakti işaret eder İsrail bu sistemi bilhassa Kassam roketleri ve öteki gibisi düşük menzilli roket taarruzlarına karşı müdafaa sağlamak gayesiyle geliştirildi Demir Merter Escort Bayan Kubbe İsrail’i bu çeşit tehditlere karşı daha tesirli bir biçimde savunma yeteneği kazandırdı
DEMİR KUBBE NEDİR
İsrail’in Demir Kubbe ismini verdiği hava savunma sistemi roket ve füze hücumlarına karşı muhafaza Escort Merter sağlamak emeliyle geliştirilmiş bir sistemdir Tam ismi Iron Dome olan bu sistem İsrail’de geliştirilmiş ve kullanılmıştır İsrail’e yönelik Kassam roketleri ve öbür gibisi tehditlerle başa çıkmak maksadıyla tasarlandı Bu sistem İsrailli savunma şirketi Rafael ile İsrail devletine ilişkin Hava ve Uzay Endüstrileri kurumu tarafından ortak geliştirildi Sistemin üretimi İsrail’in kuzeyindeki tesiste yapılıyor
Demir Kubbe süratli karar alma hassas izleme ve tesirli müdahale yetenekleri ile sivil yerleşim alanlarını roket ve füze tehditlerine karşı korumak için kullanılır Sistem İsrail’deki sivil nüfusu korumak ve ziyan vermek isteyen tehditlere karşı tesirli bir savunma sağlama gayesiyle geliştirildi
Tüm hava şartlarında tesirli biçimde çalışması için tasarlanan Demir Kubbe ABD takviyesi olmadan geliştirilse de 2011’de İsrail’in müttefiki ABD programı finansal olarak desteklemeye başladı
ABD’nin Demir Kubbe’ye yatırım yapmaya başlamasıyla ABD Kongresi’nin teknoloji paylaşımı ve ortak üretim için baskı yapmasıyla roketsavar güze bataryalarının bir kısmı şu anda ABD’de üretiliyor
ABD’nin hava savunma sistemi için verdiği takviye İsrail’e sağlanan askeri yardımın yalnızca bir kısmını oluşturuyor İki ülke ortasında imzalanan muahedeye nazaran 2019’dan 2028’e kadar sağlanan yardım 38 milyar dolara ulaşacak
DEMİR KUBBE NASIL ÇALIŞIYOR
Demir Kubbe sistemi potansiyel tehditleri tespit etmek için radarlar kullanır Bu radarlar maksatları izler ve roket yahut füze fırlatıldığında amacın yerini belirlemeye yardımcı olur Radarlar tarafından tespit edilen tehditler merkezi bir denetim merkezine iletilir ve bu merkezde tehdidin tabiatını ve potansiyel tesirlerini pahalandıran yazılım kullanılır
Tehditlerin tipi ve kestirimi tesir alanı değerlendirildikten sonra Demir Kubbe sistemi hangi amaçların vurulması gerektiğine karar verir Sistemin gayesi sivil yerleşim alanlarını korumak ve sırf tehditlerin bu alanlara yaklaştığında müdahale etmektir
Belirlenen maksatları yok etmek için Demir Kubbe karadan fırlatılan çok sayıda roket fırlatıcıdan oluşur Bu roketler tehditlerle etkileşime girecek biçimde programlanmıştır Tehdit roketleri gayeye yaklaştığında Demir Kubbe roketleri fırlatır ve tehdidi etkisiz hale getirmek için ona yaklaşır
İnterseptör roketler amaç tehdidi yakalayıp etkisiz hale getirmeye çalışır Sistemin radarları bu roketleri izler ve gerektiğinde daha fazla roket fırlatmak için gereken bilgiyi sağlar
DEMİR KUBBE İSRAİL İÇİN NE KADAR DEĞERLİ
Demir Kubbe İsrail’in bilhassa Gazze’den Hamas ve İslami Cihad tarafından atılan roketlerin can ve mal kaybına yol açmasını engelleme uğraşlarında değerli rol oynuyor
Dönem devir çatışmaların şiddetlendiği bu bölgede bilhassa İsrail’in güneyinde olağan hayatın devam etmesi ve güvenliğin sağlanmasında kritik kıymet taşıdığı belirtiliyor
Bu sistemi savunanlar Demir Kubbe sayesinde İsrail’in kendisine yönelik tehdidi azalttığını ve bilhassa 2010’larda tansiyonun yükseldiği devirlerde bu sayede kara harekatına gerek kalmadığını söz ediyor
Ancak İsrail’in Gazze’den gelen tehditler karşısında bu sisteme fazla güvendiği ve öteki güvenlik artırıcı tedbirlere gereğince kaynak ayırmadığını düşünenler de var
Bunların başında da roket saldırısı anlarında erken ihtar sisteminin gereğince faal çalışmaması ve kâfi sayıda sığınak olmaması geliyor
